Bronisław Grajber

1923-04-04 – 

IMIĘ:  Bronisław

NAZWISKO: Grajber

IMIĘ OJCA: Stanisław

IMIĘ MATKI: Wiktoria

NAZWISKO RODOWE MATKI: Wicińska

DATA URODZENIA: 1923-04-04

MIEJSCE URODZENIA: Oktawin, pow. Włodzimierz, woj. wołyńskie

DATA ŚMIERCI: 

MIEJSCE ŚMIERCI: 

PRZYNALEŻNOŚĆ DO AK LUB ORGANIZACJI POKREWNYCH:

04.1943-07.1944 r. – 27 Wołyńska Dywizja Piechoty AK, 1 szwadron kawalerii 21 Pułku Ułanów Nadwiślańskich – dowódca ppor. Jerzy Neuman (ps. „Hińcza”)

STOPIEŃ WOJSKOWY, FUNKCJA, PSEUDONIM:

ułan, ps. „Ryba”

MIEJSCE ZAMIESZKANIA PRZED ARESZTOWANIEM:

Szkoła Podchorążych w Chełmie Lubelskim

ARESZTOWANIE – OKOLICZNOŚCI, DATA, MIEJSCE:

28.12.1944 r. przez NKWD we Włodzimierzu Wołyńskim w domu rodziców, w czasie przepustki ze Szkoły Podchorążych Artylerii

KARA – PARAGRAF, RODZAJ, WYMIAR:

za udział w AK z bronią w ręku, art. 54-1a i 54-11 USRR; wyrok wydany w Uchcie 24.04.1946 r.; 4 lata łagrów

REPRESJE (WIĘZIENIA/OBOZY/INNE):

Włodzimierz Wołyński, Łuck, Moskwa, Tuła, Uchta

ŁAGRY – NAZWY, OKRES POBYTU:

Komi ASSR, Uchta – łagier nr 13 – praca przy wyrębie lasu, przemiale wapnia, obsłudze urządzeń mechanicznych; decyzją władz ZSRR z dnia 29.07.1948 r. jego dalsze odbywanie kary zamieniono na wydalenie z terytorium ZSRR i przekazano go władzom polskim na granicy

ZAPAMIĘTANI WSPÓŁWIĘŹNIOWIE:

por. Markiewicz, Strotwąs (?), dr Podlipski z żoną, dr Zienkiewicz, Sawicki, Pasek, Helena Bebak, akuszerka Gordowa

DATA ZWOLNIENIA:

09-1948

ZESŁANIE:

nie, przekazany na granicy władzom polskim

DATA POWROTU DO KRAJU:

09.1948

MIEJSCE POWROTU:

Hrubieszów

POSIADANE ODZNACZENIA:

Krzyż AK (Londyn), Medal Wojska Polskiego (Londyn), Krzyż Partyzancki, Medal Zwycięstwa i Wolności

POZOSTAŁE INFORMACJE:

Po rozbrojeniu 27 WDP AK Pan Grajber zgłosił się do RKU w Hrubieszowie latem 1944 r. i został skierowany do Szkoły Podchorążych Artylerii w Chełmie. W grudniu 1944 r. otrzymał ze Szkoły przepustkę na odwiedzenie we Włodzimierzu Wołyńskim swoich rodziców. Tam też został aresztowany przez NKWD.
Po powrocie do Kraju Pan Bronisław pracował jako mechanik w przemyśle okrętowym. Jest autorem wspomnień „Pod kręgiem polarnym – syberyjskie wigilie” publikowanych w biuletynach ŚZŻAK (nr 4/1990, w „Przekazie gdańskim” nr 9/1990). Zostały one wyróżnione przez jury Międzynarodowego konkursu na artykuł o polskich Sybirakach ogłoszony przez przedstawicielstwo organizacji polonijnych, prasę, radio i telewizję metropolii nowojorskiej, 1996 r. Pan Grajber wysłał je także do Ojca Świętego Jana Pawła II i otrzymał za nie podziękowanie.